Aah, de lente en zomer komen er weer aan..! Tijd om onze koelkasten en buiken te vullen met de heerlijkste seizoensproducten. Zodra de zon zich weer meer laat zien en terrasjes weer gaan lonken krijg ik meteen zin in asperges en aardbeien. Ik zeg dit als Brabander met gepaste trots, maar asperges en aardbeien zijn met recht twee van de meest bijzondere producten van Nederlandse bodem. Het is ze namelijk gelukt om in smaak en imago te overleven als seizoensproduct. De lente ademt het aardse van asperges en de zomer verleidt met volzoete aardbeien. Uit onderzoeken is zelfs gebleken dat het gros van de Nederlanders asperges en aardbeien mist wanneer deze uit het seizoen zijn. Waar komt dit fanatisme vandaan?

Ik schets graag een beeld van het Brabantse voorjaar; asperges en aardbeien bepalen het straatbeeld. Markten liggen er vol mee, op menukaarten prijken de meest heerlijke gerechten en simpelweg fietsen langs de velden maakt het bijna onmogelijk om niet te stoppen bij een van de verkooppunten langs de weg om toe te geven aan een spontane avond asperges eten. Kortom, een overaanbod van heerlijkheden van het land. Niet gek dus dat aspergetelers soms tot wel 20 procent van hun oogst via thuisverkoop afzetten. Daardoor ook begrijpelijk dat de verkoop en consumptie van deze producten in het zuiden van Nederland tijdens het seizoen nóg meer stijgen dan in het noorden des lands.

Het witte goud en de zomerkoninkjes zijn uiteraard in het seizoen lekkerder dan daarbuiten, maar daar zijn ze niet uniek in. Verse tomaten, appels en sperziebonen hebben ook een vollere smaak wanneer ze geen koelcel of vliegreis achter de rug hebben. Toch herkent (wederom het gros van) de Nederlander tomaten niet als seizoensproduct maar als jaarrond beschikbaar. En ik als geïnteresseerde consument weet niet wanneer bijvoorbeeld broccoli van het land komt en mis tot mijn grote spijt bijna elk jaar mijn kans om kilo’s verse rabarber te eten. Komt dit omdat ik in het Brabantse nooit tussen de broccolivelden fiets of zou er meer achter zitten?

Aspergetelers rondom Bergen op Zoom genieten sinds 2016 Europese erkenning met een Beschermde Oorsprong Benaming (BOB). Brabantse Wal Asperge is nu een wettelijk beschermde naam en staat garant voor de origine en daarmee kwaliteit van het product. Een eervolle naam om als teler aan je product te mogen geven, Parmaham heeft er immers ook haar elán aan te danken. Mijn punt? Zonder onderlinge communicatie, gezamenlijke passie en (jawel) professionele concullegialiteit hadden de telers deze erkenning niet in de wacht gesleept. En dat deze onderlinge samenwerking bijdraagt aan het sterke regionale en seizoensgebonden imago van de asperge ben ik overtuigd. De aandacht die gegenereerd wordt voor het product draagt immers bij aan de waardering die mensen ervoor hebben. Luister maar eens 75 keer hetzelfde liedje, je gaat het vanzelf waarderen. Dit heet het mere-exposure effect en is een inzicht uit de psychologie: hoe vaker je aan een neutrale stimulus blootgesteld wordt, hoe meer je het gaat waarderen. Het geheim van reclame dus.

Het charmeoffensief van de asperge en aardbei doet dus duidelijk zijn werk. Tijd om een brug te slaan naar andere groenten en fruit, en de potentie van hun charmeoffensief te verkennen. Een aantal ideeën: van rabarberdisco tot sperziebonenvlechten en van peterselieparty tot radijsknikkeren. Stuur me een uitnodiging en ik ben erbij. En na de feestjes en het vlechten en knikkeren, ben ik fan en ambassadeur van deze fantastische producten. Beloofd. Ik ben makkelijk over te halen, en velen met mij, maar het moet wel gebeuren.

Er zijn gelukkig al een aantal goede voorbeelden te noemen waarbij producten van Nederlandse bodem, in hun oogsttijd, in de schijnwerpers worden gezet. Prachtige, leuke en zelfs grappige initiatieven dragen bij aan zichtbaarheid, kennis en waardering van alledaagse producten. Neem bijvoorbeeld de Big Bang Broccoli campagne die Food Guerrilla en Food Cabinet met een aantal partners voerden in 2014 of het grote Aardappelfeest dat Stichting Aardappelfeest jaarlijks met partners organiseert ter ere van de aardappeloogst in Groningen.

Ook producten die niet van oudsher een luxe of sexy imago hebben, of een feestelijke eerste oogst, hebben dus potentie om hun imago een boost te geven. Interesse van consumenten kan gevoed worden, uit onderzoek bij Saxion blijkt zelfs dat ze daarvoor openstaan en vrij gemakkelijk te engageren zijn. Promotie en beschikbaarheid zijn hierbij sleutelwoorden; feestjes, vlechten en knikkeren in het juiste seizoen dus!

Ik wil Nederlandse telers een uitdaging geven: zorg ervoor dat dit jaar het rabarberseizoen niet aan me voorbijgaat en de oogst van broccoli een feestje wordt dat ik niet wil missen. Jullie producten zijn fantastisch, laten we een sterk staaltje communicatie en een flinke dosis creativiteit toevoegen om er seizoenstoppers van te maken. Jullie hoeven het niet alleen te doen, bovenstaande voorbeelden werden zelfs geïnitieerd door conceptontwikkelaars, chefs, communicatiestrategen en fanatieke aardappeleters. Er zijn tal van mogelijke samenwerkingen te bedenken, als we er maar voor openstaan.

Extra overtuiging nodig? Kom je laten charmeren door de Brabantse asperge. Vanaf de eerste steek (traditioneel op de tweede donderdag van april) verleidt ze je vanaf elke marktkraam, boerderijwinkel en menukaart. Met een vleugje charme en herhaaldelijke blootstelling zijn consumenten om je vinger (of rabarber, broccoli of sperzieboon) te winden, heus.